विराटनगरमा बसेर साहित्य सिर्जना गरिरहेका रामबाबु दाहाल साहित्य क्षेत्रको पुरानो नाम हो । विशेष गरी गजल, कविता, समिक्षा लेखनमा सक्रिय दाहाल विभिन्न सामाजिक कार्यमा समेत अग्रसर रहँदै आएका छन् । विराट साहित्य संगमको संस्थापक तथा सक्रिए सदस्य उनका ‘मनका स्वरहरू’ कविता संग्रह प्रकाशन भैसकेको छ । विभिन्न साहित्यिक कार्यक्रमहरूमा आफ्ना गहकिला रचनावाचन गरेर साहित्यमा परिचय बनाउन सफल उनै दाहालका तीन कविता साताको साहित्यमा प्रस्तुत गरेका छौँ ।

……………
मेरो प्रेमको उपासना

निशब्द मौनतामा
मसँग सशब्द साउती मार्छ
‘यो अनुभुत रहस्य हो’
हो अनुभुत …
हृदयको मझेरीमै
चस्कन्छ मन
सुखानुभुतिको संवेग
छल्कन्छ आँखाको नानिमा
झल्कन्छ आफ्नो बानीमा
म हर तरहसँग
तिमी समीप आइरहेकै हुन्छु
तिमीलाई आपैmँमा पाइरहेकै हुन्छु

यो हो हाम्रो प्रेम
जुनलाईभैmँ आकाश गंगामा
सजाउदै मनमा
सिंगारेको छु आफुमा
मुस्कुराउदा‘ चाँदले पुर्णिमामा
तिम्रो मुखाकृति सजाएको छु
मानसपटमा
अनि चलिरहन्छ चलचित्र
छाँया–छवि वरपर
गुन्जन्छ गित सुमधुर लयमा
संगित जुनकिरीको धुनमा
बजिरहेछ मन्द पवनमा

पूर्वजन्मबाट निःसृत हो वा
आउदो जन्मका लागि अनुबन्धित
सम्बन्ध अनुप्राणित छ
निराकार भावमा पुजित
बन्दनिय स्वरमा भजित
हाम्रो प्रेमको उपासना
रनवन, चराचर, अन्तरिक्षमा
आल्हादीत छ
प्रसारित र उमंगित छ
हो ! यो युगल कथा
युगयुग प्रचलित छ
……………
कोरोना कहर

यो निस्तब्ध रातमा
निन्द्रा पर्दैन
परे पनि छिनमै टुट्छ
त्रासदीय संत्रास मडारिन्छ
चिन्ता हैन, चिन्तन ब्युँझन्छ
डर, त्रास, भय केही हैन
प्रतिचिन्तन सलबलाउँछ
यो सृष्टि सभ्यता उद्भव बिकास बिस्तार
ज्ञान, संज्ञान, प्रज्ञान
कुन आलोकमा छामछुम गरूँ ?
वेद, उपनिषद् शास्त्र पुराण
विज्ञान, प्रविधि समाज विकासक्रम
सबै–सबै पछि पार्दै
विपदीय कोरोना यात्रा श्रृङ्खला
कसरी बर्गिकृत गरूँ
यो प्रारम्भ हो या अन्त्य ?
मष्तिष्कका गिर्खा दुख्छन्
यो भयानक रात
सोधूँ कि ती कुकुरहरूलाई
जो भुकिरहेछ्न् पहरेदारीमा
वा ती पनि संत्रस्त
भुकिरहेछन् कोरोना कहरमा ?
मान्छेको त शुद्धी हराएको छ
तान्त्रिक, सन्त, महात्मा, जगतगुरू
चुपचाप छन्
धुपौरे बिलखबन्द हराए होलान्
एजेन्सी चल्दैन पाखण्डको
न त मन्दिरमा स्वयम् घण्ट बज्छ
न पूजा–अर्चना
उफ !
ईश्वरबिना देवत्व पनि
यति निरिह
लाग्छ
लकडाउनको उर्दी अगाडि
उसको त केही लागेन
र बुझेँ, मात्र बुझेँ
मान्छेको भगवान् केवल भय रहेछ ।
……………
तिमी

अनायास सम्झनामा आउने
मनैभरि सधैँभरि छाउने
बिर्सू भन्दा पनि नसकिने
को हौ तिमी ?
प्रात ःको घामझैँ उदाउँछ्यौ
मध्यान्हको राप
साँझको गोधूली हुदै
रातको जूनमा चियाउँछ्यौ
स्वप्न, भोकतिर्खामा र हरपल नै
छाँया बनी सलबलाउने
फूलको महकमा
सुवासित, सुगन्धित तिमी
चराचरमा ब्याप्त मन हौ तिमी
यत्रतत्र सर्वत्र फैलिइने
प्रकाशको किरणझैँ
मात्र तिमी मेरो ‘मन’ हौ